Islah çeliklerinde sertleşebilirlik özelliklerinin yanında, yüksek dayanım ve süneklik de istenir. Yeterli seviyede sertlik elde edilebilmesi için, ıslah çelikleri diğerlerine nispeten yüksek karbon içerirler. Kalın kesitli parçalar için sertlik derinliğinin en önemli kriter olması sebebiyle, bu parçalar alaşımlı ıslah çeliklerinden imal edilirler.

Islah çeliklerinin seçiminde, parça boyutları ve dayanım değerleri ön plandadır. Alaşımsız ıslah çelikleri ancak küçük kesitli parçalarda verimli olabilir. Kalın kesitli parçalar için, sertlik dağılımının homojen olması, çeliğin alaşımlı olmasına bağlıdır. Sertlik dağılımının, malzeme alaşımlarına  göre değişimleri Jominy testi sonuçları ile gözlenebilir. Jominy testi basit bir ifade ile; sertleştirme sıcaklığına kadar ısıtılan çubuk şeklinde bir malzemenin sadece bir ucundan soğutulmasıyla soğutulan uca  olan mesafelerdeki sertleşme değerlerini ifade eder.

Islah çelikleri alevle ve indüksiyonla sertleştirilebileceği gibi, ıslah edildikten sonra da alev ve indüksiyonla sertleştirilebilirler. Bu şekilde ısıl işlem görecek malzemenin seçiminde, kimyasal bileşimin yanısıra, yüzeyde elde edilecek sertlik değeri ve sertleşme derinliği göz önünde bulundurulur. Alaşımsız çeliklerde sertlik derinliği 3 – 4 mm olabilirken, alaşımlı çeliklerde bu derinlik 10 – 12 mm’yi  bulur. Ayrıca indüksiyonla sertleştirme esnasında yüksek mangan çatlama tehlikesi yaratacağından, yüksek karbonlu – düşük manganlı Cf  kalite çeliklerin kullanılması daha uygundur. Ayrıca çatlama tehlikesinin azalması, malzeme tane yapısının küçük olmasıyla yakından ilişkilidir.

Islah Çelikleri kimyasal bileşimlerine göre 4 ana grupta toplanır.

1.Alaşımsız ıslah çelikleri

2.Mangan Alaşımlı Islah çelikleri

3.Krom alaşımlı Islah çelikleri

4.Krom-Molibden alaşımlı Islah çelikleri

Alaşımsız Çeliklerde ,ıslah dayanımı karbon miktarıyla artmaktadır.16 mm çapa kadar en düşük akma sınırı 370 N/MM’(%C:0,25)ila 570 N/MM’2(%c:0,50)arasındadır.16-40 mm çap arasındaki boyutlarda 50-80 N/MM’daha düşük olur.

Mangan Alaşımlı Islah çeliklerinde mangan setreleşebilirliği arttırdığından 30 MN 4 ve 40 MN 4 çeliklerinde akma sınırı C 60 çeliğindeki  özelliklerini gösterir.

Krom alaşımlı ıslah çeliklerinde Krom elementi sertleşebilirliği oldukça fazla arttırır ve plastisiteye de olumlu etki yapar.Örneğin 40 Cr 4 çeliğinde 16-40 mm çap aralığında minimum akma 700 N/MM’dir.

Molibden kroma nazaran daha kuvvetli sertleşebilme kabiliyetini arttırır.Ayrıca meneviş dayanımını arttırır ve meneviş kırılganlığı ihtimalini azaltır.

 ISLAH ÇELİKLERİ VE BİLEŞİMLERİ
Malz. No.DINSAE / AISICSimaxMnPmaxSmaxCrMoNiV
1.0402C 2210200.18-0.250,400.30-0.600.0450.045
1.0501C 3510350.32-0.390,400.50-0.800.0450.045
1.0503C 4510450.42-0.500,400.50-0.800.0450.045
1.0535C 5510550.52-0.600,400.60-0.900.0450.045
1.0601C 6010600.57-0.650,400.60-0.900.0450.045
1,1151Ck 221020/10230.18-0.250,400.30-0.600.0350.035
1.1180Cm 3510350.32-0.490,400.50-0.800.0350.020-0.035
1.1181Ck 3510350.32-0.390,400.50-0.800.0350.035
1.1186Ck 4010400.37-0.440,400.50-0.800.0350.035
1.1191Ck 4510450.42-0.500,400.50-0.800.0350.035
1.1201Cm 4510450.42-0.500,400.50-0.800.0350.020-0.035
1.1203Ck 5510550.52-0.600,400.60-0.900.0350.035
1.1206Ck 5010500.45-0.550,400.60-0.900.0350.035
1.1209Cm 5510550.52-0.600,400.60-0.900.0350.020-0.035
1.1221Ck 6010600.57-0.650,400.60-0.900.0350.035
1.1223Cm 600.57-0.650,400.60-0.900.0350.020-0.035
1.503840 Mn 410390.36-0.440.25-0.500.80-1.100.0350.035
1.506528 Mn 613300.25-0.320,401.30-1.650.0350.035
1.651136 CrNiMo 498400.32-0.400,400.50-0800.0350.0350.90-1.200.15-0.300.90-1.20
1.658030 CrNiMo 80.26-0.330,400.40-0700.0350.0351.40-1.700.30-0.501.80-2.20
1.658234 CrNiMo 643400.30-0.380,400.30-0.600.0350.0351.80-2.200.15-0.301.40-1.70
1.700338 Cr 20.34-0.410,400.50-0.800.0350.0350.40-0.60
1.700646 Cr 250450.42-0.500,400.50-0.800.0350.0350.40-0.60
1.703334 Cr 451320.30-0.370,400.60-0.900.0350.0350.90-1.20
1.703437 Cr 451350.34-0.410,400.60-0.900.0350.0350.90-1.20
1.703541 Cr 451400.38-0.450,400.60-0.900.0350.0350.90-1.20
1.703734 CrS 40.30-0.370,400.60-0.900.0350.020-0.0350.90-1.20
1.703837 CrS 40.34-0.410,400.60-0.900.0350.020-0.0350.90-1.20
1.703941 CrS 40.38-0.450,400.50-0.800.0350.020-0.0350.90-1.20
1.721825 CrMo 441300.22-0.290,400.50-0.800.0350.0350.90-1.200.15-0.30
1.722034 CrMo 44135;41370.30-0.370,400.50-0.800.0350.0350.90-1.200.15-0.30
1.722542 CrMo 441400.38-0.450,400.50-0.800.0350.0350.90-1.200.15-0.30
1.722634 CrMoS 40.30-0.370,400.50-0.800.0350.020-0.0350.90-1.200.15-0.30
1.722742 CrMoS 40.38-0.450,400.50-0.800.0350.020-0.0350.90-1.200.15-0.30
1.722850 CrMo 441500.46-0.510,400.50-0.800.0350.0350.90-1.200.15-0.30
1.736132 CrMo12 40.28-0.350,400.40-0.700.0350.0352.80-3.300.30-0.500.30
1.770730 CrMoV 90.26-0.340,400.40-0.700.0350.0352.30-2.700.10-0.20
1.815950 CrV 461500.47-0.550,400.70-1.100.0350.0350.90-1.200.10-0.20

 

 ISLAH ÇELİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ
Malz. No.DINSAE / AISIAKMA SINIRI(Re)    ?MpaÇEKME DAYANIMI(Rm)   MpaKOPMA UZAMASI (A) LO=5 D0KESİT DARALMASI(Z)   ?%
? 16 MM? >16-40? MM? >40-100? MM? >100-160? MM?? 16 MM? >16-40? MM? >40-100? MM? >100-160? MM?? 16 MM? >16-40? MM? >40-100? MM? >100-160? MM?? 16 MM? >16-40? MM? >40-100? MM? >100-160? MM
1.0402C 221020350300  550-700500-650  2022  4045  
1.0501C 351035430370320 630-780600-750550-700 171920 354045 
1.0503C 451045500430370 700-850650-800630-780 141617 303540 
1.0535C 551055550500430 800-950750-900700-850 121415 253035 
1.0601C 601060580520450 850-1000800-950750-900 111314 202530 
1,1151Ck 221020/1023350300  550-700500-650  2022  5050  
1.1180Cm 351035430370320 630-780600-750550-700 171920 404550 
1.1181Ck 351035430370320 630-780600-750550-700 171920 354045 
1.1191Ck 451045500430370 700-850650-800630-780 141617 354045 
1.1201Cm 451045500430370 700-850650-800630-780 141617 354045 
1.1203Ck 551055550500430 800-950750-900700-850 121415 303540 
1.1209Cm 551055550500430 800-950750-900700-850 121415 303540 
1.1221Ck 601060580520450 850-1000800-950750-900 111314 253035 
1.1223Cm 60580520450 850-1000800-950750-900 111314 253035 
1.503840 Mn 41039635540440 880-1080780-930690-830 121415 404550 
1.506528 Mn 61330590490440 780-930690-840640-790 131516 404550 
1.651136 CrNiMo 498409008007006001100-13001100-1200900-1000800-9501011121345505560
1.658030 CrNiMo 8105010509008001250-14501250-14501100-13001000-120099101140404550
1.658234 CrNiMo 6434010009008007001200-14001100-13001000-1200900-1100910111240455055
1.700338 Cr 2550450350 800-950700-850600-750 141517 354045 
1.700646 Cr 25045650550400 900-1100800-950650-800 111415 354045 
1.703334 Cr 45132700590460 900-1100800-950700-850 111314 354045 
1.703437 Cr 45135750630510 950-1150850-1000750-900 111314 354045 
1.703541 Cr 45140800660560 1100-1200900-1100800-950 101214 303540 
1.703734 CrS 4700590460 900-1100800-950700-850 111314 354045 
1.703837 CrS 4750630510 950-1150850-1000750-900 111314 354045 
1.703941 CrS 4800660560 1100-1200900-1100800-950 101214 303540 
1.721825 CrMo 44130700600450400900-1100850-950700-800650-8001214151650556060
1.722034 CrMo 44135;41378006505505001000-1200900-1000800-950750-9001112141545505555
1.722542 CrMo 441409007506505501100-13001100-1200900-1100800-9501011121340455050
1.722634 CrMoS 48006505505001100-1200900-1100800-950750-9001112141545505555
1.722742 CrMoS 49007506505501100-13001000-1200900-1100800-9501011121340455050
1.722850 CrMo 441509007807006501100-13001000-1300900-1100800-1000910121340455050
1.736132 CrMo12 4103010308857851230-14201230-14201080-1270980-118099101135354045
1.770730 CrMoV 9105010209008001250-14501200-14501100-13001000-120099101135354045
1.815950 CrV 461509008007006501100-13001000-1200900-1100850-1000910121340455050

 

ISLAH ÇELİK KULLANIM YERLERİ
Malz. No.DINSAE / AISIKULLANIM YERLERİ
1.0402C 221020Taşıt, makine, motor ve aparat yapımında pek az zorlanan parçalar
1.0501C 351035Makine, aparat ve taşıt yapımında biraz yüksek zorlamalar için parçalar
1.0503C 451045Taşıt, motor, makine ve aparat yapımında, aktarma organı mili ve dişlisi gibi yüksek zorlanmalı parçalar
1.0535C 551055Makine, taşıt ve motor yapımında, aktarma organı mil, dişlisi gibi yüksek zorlamalı parçalar
1.0601C 601060Makine ve taşıt imalatında, mil, aks, pim ve benzeri, çok fazla zorlanan parçalar
1,1151Ck 221020 / 1023Taşıt, makine, motor ve aparat yapımında, az zorlanan yüksek arıklıktaki çelikten yapılacak parçalar
1.1180Cm 351035Makine, taşıt, motor ve aparat yapımında talaşlı şekillendirilecek fazla zorlanan parçalar
1.1181Ck 351035Makine taşıt ve motor yapımında fazla zorlanan ve yüksek arıklık gerektiren çelikten yapılacak parçalar
1.1186Ck 401040Taşıt, makine, motor ve aparat yapımında, orta zorlanan ve yüksek arıklıkta çelikten yapılacak parçalar
1.1191Ck 451045Taşıt, makine, motor ve aparat yapımında, orta zorlanan ve yüksek arıklıkta çelikten yapılacak parçalar
1.1201Cm 451045Makine, taşıt, motor ve aparat yapımında, orta zorlanan ve talaşlı işlenecek parçalar
1.1203Ck 551055Makine, taşıt, motor ve aparat yapımında, fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.1206Ck 501050Makine, taşıt, motor ve aparat yapımında, fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.1209Cm 551055Makine taşıt ve motor yapımında fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.1221Ck 601060Makine taşıt ve motor yapımında fazla zorlanan ve yüksek arıklık gerektiren çelikten yapılacak parçalar
1.1223Cm 60Makine taşıt ve motor yapımında fazla zorlanan talaşlı işlenecek parçalar
1.503840 Mn 41039Genel makine ve taşıt yapımında Mn alaşımlı ıslah çeliğinden parçalar
1.506528 Mn 61330Genel makine ve taşıt yapımında Mn alaşımlı ıslah çeliğinden parçalar
1.651136 CrNiMo 49840Taşıt ve motor yapımında, aks, aks kovanı, krank mili, dingil gibi çok fazla zorlanan parçalar
1.658030 CrNiMo 8Otomobil ve motor yapımında, dayanım, süneklilik ve elastikliğin ön palanda olduğu çok zorlanan parçalar
1.658234 CrNiMo 64340Otomobil ve motor yapımında, krank mili ve diğer tahrik aksamı, ön aks,aks kovanı gibi çok zorlanan parçalar
1.700338 Cr 2Genel olarak taşıt ve motor yapımında parçalar
1.700646 Cr 25045Genel olarak taşıt ve motor yapımında parçalar
1.703334 Cr 45132Taşıt ve makine yapımında, krank mili ve diğer tahrik aksamı, ön aks, aks kovanı gibi parçalar
1.703437 Cr 45135Siyanür banyosunda sertleştirilecek, şanzıman parçaları, piston kolu, krank mili ve dişli çarklar
1.703541 Cr 45140Taşıt ve motor yapımında, krank mili, ön aks, aks kovanı, direksiyon mili ve benzeri parçalar
1.703734 CrS 4Şanzıman parçaları, mil, piston kolu gibi talaşlı şekillendirilecek ıslah çeliği parçalar
1.703837 CrS 41.7037 gibi, ayrıca siyanür banyosunda sertleştirilecek parçalar
1.703941 CrS 41.7037 gibi, ayrıca siyanür banyosunda sertleştirilecek parçalar
1.721825 CrMo 44130Otomobil ve taşıt yapımında, aks mili, aks kovanı, türbin parçaları ve türbin kanadı gibi parçalar
1.722034 CrMo 44135;4137Otomobil ve uçak yapımında krank mili, aks mili ve kovanı, yivli mil ve sünekliliği yüksek parçalar
1.722542 CrMo 441401.7220 gibi, ayrıca dişli çark
1.722634 CrMoS 41.7220 gibi ( daha iyi talaşlı şekillendirilebilir öz.)
1.722742 CrMoS 41.7220 gibi ( daha iyi talaşlı şekillendirilebilir öz.)
1.722850 CrMo 44150Otomobil ve uçak yapımında yüksek süneklikte parçalar, şanzıman, direksiyon parç. Aktarma organı parç.
1.736132 CrMo12 4Dayanım, süneklilik ve elastiklikte fazla beklentilerin olduğu parçalar
1.770730 CrMoV 9Otomobil ve taşıtlarda yüksek süneklikte, fazla zorlanan krank mili, saplama, cıvata vb. parçalar
1.815950 CrV 46150Otomobil ve çeşitli mekanizmaların yapımında, dişli çark, mil, yönlendirme parçası gibi aşınmaya zorlanan parç.